DE FAMILY CHECK-UP®: MET BERGOP DE KERN SNEL IN BEELD

Een korte, laagdrempelige gezinsinterventie voor het vroegtijdig bieden van hulp en ondersteuning aan ouders: dat is de Family Check-Up® (FCU). Sinds 2017 wordt de FCU in Nederland uitgerold en ingezet. Vragenlijsten die door de afzonderlijke gezinsleden worden ingevuld en met hen besproken, spelen een cruciale rol. Ze vormen een integraal onderdeel van de FCU en zijn beschikbaar in BergOp. Floortje Boeijen van de FCU en Marsha Philipsen van Praktikon/BergOp vertellen er meer over.
 

In landen als Amerika en Zweden is de FCU al ruim twintig jaar onderzocht en effectief gebleken. In Nederland vinden onderzoek en uitvoering plaats met betrokkenheid van onder andere de Universiteit van Amsterdam (UvA), entrea lindenhout en Family Check Up Nederland. FCU wordt inmiddels gebruikt in wijkteams, binnen zorginstellingen en particulier. Met deze interventie kan snel richting worden gegeven aan begeleiding en behandeling. Door motiverende gesprekken en heldere feedback krijgen gezinnen inzicht en handvatten om zélf aan de slag te gaan met de kwaliteit van de gezinsrelaties, positief opvoeden en het stellen van grenzen. De FCU kan zowel bij relatief lichtere ondersteuningsvragen als binnen complexe gezinsdynamieken ingezet worden. 

Drie sessies
Floortje Boeijen is FCU-trainer en -therapeut voor Family Check-Up Nederland en werkzaam bij entrea lindenhout, en Marsha Philipsen is adviseur en onderzoeker bij Praktikon/BergOp. Samen werkten ze aan het beschikbaar maken en optimaliseren van de vragenlijsten voor de FCU in BergOp. De vragenlijsten vormen een belangrijke pijler in de stappen die de therapeut zet samen met de gezinsleden.

Floortje licht de stappen kort toe: ‘De FCU bestaat uit drie sessies. In de eerste sessie leren we het gezin beter kennen door middel van een interview. Wat vinden ze zelf belangrijk, waar zijn ze trots op, wat willen ze veranderen? Tussen de eerste en de tweede sessie vullen de gezinsleden de vragenlijsten in. In de tweede sessie nemen we korte interacties op met een tablet, die we met de gezinsleden terugkijken. In de derde sessie komt alles samen: de informatie uit het interview, de vragenlijsten én de video-opnames. Met motiverende gespreksvoering geven we feedback en komt het gezin tot concrete doelen. Dat kan ook betekenen dat extra ondersteuning gewenst is.’

Informatie ordenen
De vragenlijsten in BergOp vormen samen met het interview en de korte video-opnames de ruggengraat van de FCU. De vragenlijsten worden door de afzonderlijke gezinsleden ingevuld, zodat de uitkomsten binnen het gezin kunnen worden besproken. ‘Dan blijkt bijvoorbeeld dat vader en moeder heel erg op één lijn zitten als het gaat om de opvoeding, maar dat eigenlijk niet van elkaar wisten’, zegt Floortje.

Marsha vult aan: ‘Vanuit BergOp hebben we actief meegedacht over hoe we de informatie vanuit de vragenlijsten zo goed mogelijk konden structureren. Ons doel was om de therapeuten en trainers van de FCU op een makkelijke manier data te laten verkrijgen, zó dat zij dit ook makkelijk kunnen lezen en interpreteren. Daarmee ondersteunen we hen bij het ordenen van de informatie van de verschillende gezinsleden.’

Kernpunten snel in beeld
Floortje: ‘Dat is doel is zeker bereikt. Wat ik heel fijn vind, is dat in BergOp odometers (denk aan kilometertellers) zijn toegevoegd. Dat zorgt ervoor dat ik in één oogopslag de kernpunten uit de vragenlijsten kan halen, ook door het gebruik rood, oranje en groen als signaalkleuren. Wat heeft aandacht nodig, wat gaat goed? En als er bijvoorbeeld sprake is van hyperactiviteit zie ik meteen welk concreet gedrag daarbij hoort, zoals wiebelen of niet op de beurt kunnen wachten. Dit alles helpt enorm bij het snel krijgen van een goed beeld.’ De informatie en kernpunten uit de vragenlijsten worden vervolgens meegenomen in het feedback-gesprek, waarin de gezinsdoelen worden bepaald.

Professionele aanpak
De kortdurende en geprotocolleerde manier van werken met de FCU spreekt Floortje erg aan. ‘Het is een gerichte, professionele aanpak die gezin én de hulpverlener veel houvast biedt. De stappen van de FCU zijn helder. Met de eigen motivatie van het gezin breng je snel iets in beweging. Als hulpverlener voer je de gesprekken op basis van de informatie uit het interview, de vragenlijsten en de video-opnamen. Daar rollen concrete doelen uit, die aansluiten op wat het gezin zélf wil en kan.’

Marsha: ‘Het laat ook zien hoe waardevol vragenlijsten zijn. Bij de FCU worden ze altijd ingezet én besproken, ze vormen een integraal onderdeel van de interventie. Dat maakt het verschil. Daarmee komt de kracht van vragenlijsten als instrument echt naar voren.’

Een volgende stap voor de FCU is deze methode in Nederland te onderzoeken en dit, in navolging van de erkenning in het buitenland, als evidence based interventie te erkennen. ‘Zo kan de interventie nog breder uitgerold worden, en kunnen nog meer gezinnen hiervan profiteren’, aldus Floortje. Marsha besluit: ‘Vanuit BergOp ligt er een stevige basis voor onderzoek, verdere groei en ontwikkeling.’

Meer informatie
Meer weten over de FCU? Kijk op www.familycheckup.nl of neem contact op via info@familycheckup.nl.  

Meer weten over wat BergOp voor jou kan betekenen? Neem contact op met ons op via info@bergop.nl.